02.01.2015.
Prema poslednjim obrađenim podacima PIO fonda u našoj zemlji prosečan starosni penzioner iz kategorije zaposlenih ima 70 godina, pišu "Večernje novosti".
Penzioneri u Srbiji u proseku uživaju blagodeti penzionerskog života oko 15 godina. I dalje postoje profesije iz kojih se vrlo rano može okončati radni vek, ali ima i onih koji vole da rade po ugovoru iako su zvanično na "platnom spisku“ PIO fonda i uveliko gaze osmu deceniju života.
Vlada mišljenje da se najranije radni vek završava u policijskoj i vojnoj službi, a na samom vrhu liste zanimanja su i zaposleni u zdravstvu.
Prema poslednjim obrađenim podacima Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, prosečan starosni penzioner iz kategorije zaposlenih je 2012. imao 70 godina, a penziju je, u proseku, uživao 17 godina. Njegova koleginica imala je 66 godina starosti i prosečno je 19 godina "penzionisala“.
Jelica Timotijević, iz PIO fonda, objašnjava da se kod nas korisnici porodičnih penzija ne uzimaju u obzir pri računanju prosečne starosti jer bi oni, zbog velikog broja dece, sasvim promenili pravu sliku.
"Sa 1,3 miliona penzionera, od ukupno 1,6 miliona, bivši Fond za zaposlene je svakako najveći, pa samim tim i najreprezentativniji za stvaranje slike o stanju u penzijskom sistemu", kaže Timotijevićeva.
Većina njih je bila zaposlena u administraciji, državnoj upravi, društvenim preduzećima... Njihove kolege sa invalidskom penzijom imali su, u proseku, 67 godina starosti i 18 godina uživanja penzije, dok su koleginice bile prosečno stare 65 godina i prosečno su 21 godinu primale invalidsku penziju.
Prosek starosnih penzionera iz kategorije samostalnih delatnosti bio je, prema podacima PIO, 70 godina života, a penzionerki sedam leta manje. Pripadnici jačeg pola, tako, imaju 12 godina penzionerskog staža, a dve godine manje u blagodetima penzije uživale su dame. Bivši samostalci koji su stekli uslov za invalidsku penziju imali su 64 godine života i 11 godina penzionerskog staža, a penzionerke 59 godina starosti i devet korišćenja invalidske penzije.
"Poljoprivrednici sa starosnom penzijom imali su, u proseku, 76 godina starosti, žene četiri godine manje, a razlika u korišćenju penzije je 16 prema 14 godina u korist pripadnica lepšeg pola. Invalidi među poljoprivrednicima imali su prosek od deset godina uživanja penzije, jednako kod žena i muškaraca", kažu u PIO fondu.
Poslednjih meseci u Srbiji je, međutim, aktuelna priča o reformi penzijskog sistema i o pomeranju starosne granice za odlazak u penziju. Mnogi tvrde da pomenuta statistika nije u potpunosti realna, jer, prema podacima Ujedinjenih nacija, prosečan životni vek u Srbiji je 74 godine, pri čemu muškarci prosečno žive 71,6 godina, a žene 76,8. Ako bi se granica podigla, za prosečnog muškarca u Srbiji uplata penzionih doprinosa postala bi apsurdna, jer bi na radni staž od 35 ili 40 godina penzije dobijali svega četiri ili pet leta
U Srbiji, ali i u zemljama u okruženju često se vodi polemika o dužini vremena koje penzioneri provedu u penziji. Statistike se ne mogu porediti jer se ne koristi ista metodologija. Svi, međutim, pokušavaju da se na račun dužine uživanja penzije, izbore za reforme penzijskog sistema. I dok Evropa raspravlja o tome koja bi to bila granica za odlazak u penziju, u Srbiji je priča oko podizanja granice trenutno stavljena ad akta.
"Srpski penzioneri su među najmlađima u Evropi - Jedino je u Makedoniji isto kao kod nas, svi ostali su već uspostavili standarde i rade desetak godina duže nego Srbi", kaže dr Dragana Dinić, sociolog Instituta za političke studije.
Neke analize pokazuju da najduži radni vek među Evropljanima imaju Šveđani, sa nešto više od 40 leta provedenih na radnom mestu, dok je najkraći radni staž od 29,3 godine u Mađarskoj.
Nemci, koji često služe kao primer vrednih radnika, na poslu provedu 36,8 godina svog života. Od 2000. do 2010. prosečan radni vek je povećan praktično u svim zemaljama Evropske unije za oko 1,6 godina, a u Nemačkoj za 2,5 godina.
Po poslednjem istraživanju Ujedinjenih nacija o prosečnom životnom veku stanovnika zapadnog Balkana, u tom regionu najduže žive Albanci, a najkraće Srbi (74). Prosečni životni vek u Albaniji je 76,4 godine. Muškarci u toj zemlji u proseku žive 73,4, a žene 79,7 godina. Posle Albanije, najduže žive stanovnici Hrvatske, u kojoj je prosečan životni vek 75,7 godina - 72,3 za muškarce i 79,2 za žene...
Izvor: Novosti, B92
